Mącznica lekarska

©

Arctostaphylos uva-ursi

Opis

Rodzina: Ericaceae

Jest to krzewinka o pokładających się pędach, które mogą mieć nawet metr długości. Często zakorzeniają się w węzłach przylegających do ziemi. Dolne części pędów z wiekiem pokrywa kora, lekko łuszcząca się. Liście drobne, nie przekraczają 3 cm długości, skórzaste i zimozielone. To znaczy w zimie stają się brązowawe, lecz z wiosną kolor powraca. Kwiatki wyrastają na końcach pędów zebrane w małe zwisające grono. Kształt kwiatka przypomina zwężającą się na dole urnę. Owoc to okrągły pestkowiec (wiśnia jest pestkowcem) o mączystym miąższu. Dojrzewają pod koniec lata i wówczas zdobią krzew swym czerwonym kolorem.

W handlu możemy spotkać kilka odmian, wyhodowanych bardziej dla ozdoby.

‚Pont Reyes’ – nadająca się szczególnie do uprawy nad morzem;

‚Vancouver Jade’ – odmiana

to samo tylko od frontu

odporna na choroby;

‚Wood`s Red’ – odmiana karłowa.

Występowanie

Naturalnie występuje w strefie subarktycznej i umiarkowanej całej półkuli północnej. Przez południową część Polski przebiega południowa granica występowania tego gatunku. U nas naturalne stanowiska są objęte ścisłą ochroną gatunkową.

Wysokość

Od 15 do 25 cm.

Termin kwitnienia

W południowej części kraju może zacząć kwitnąć pod koniec kwietnia, z reguły jest to maj. W północnych obszarach kraju kończy kwitnąć przed połową czerwca.

Kolor kwiatu

Jasnoróżowy lub prawie biały z lekko różowymi końcami płatków.

Stanowisko

To roślina słońca, lecz zgadzając się na słabsze kwitnienie będzie tolerować półcień, czyli 6 godzin słońca.

Wymagania i pielęgnacja

Najważniejsze by gleba była dobrze przepuszczalna i kwaśna. Nie pogardzi jednak zasobną glebą, choć nie jest to obligatoryjne. W pierwszym roku sadzenia raczej podlewajmy w czasie suszy. Po dobrym zadomowieniu się jest odporna na letnie susze, chociaż zawsze będzie lepiej wyglądać jeśli wilgoci będzie miała pod dostatkiem. Rośliny nie nawozimy. Dla poprawy kondycji można kompost wymieszać z 1/3 kompostu z samych liści i mieszankę nieco przesuszyć, a następnie rozsypać kilkucentymetrową warstwą na roślinie. Sucha ziemia przeleci przez liście i przykryje ziemię. Można podlać lub zrobić to przed deszczem, który będzie wymywał składniki odżywcze w zasięg korzeni. Na marginesie – należy pamiętać, że kompost z samych liści jest mocno kwaśny i nie należy go dawać więcej niż pół części normalnego kompostu.

Ponieważ liście zostają na roślinach, więc podobnie jak rododendrony rośliny są narażone na wysuszające działanie wiatru i słońca. Jeśli nie mamy tego dużo można nakryć agrowłókniną,  jeśli więcej to należy nieco okryć gałązkami iglastymi.

Do pojemników ta roślina raczej się nie nadaje z uwagi na długość pędów. Musiałaby być po kwitnieniu przycinana do średnicy doniczki, ale wówczas pozbawiamy się czerwonych owoców.

Mrozoodporność

Roślinę uprawia się w strefach USDA 2-6. czyli od od -40 ⁰C do -20,6 ⁰C. Na północy jednak znajduje się pod śniegiem, u nas powinna być cieniowana.

Rozmnażanie

Kto chce samodzielnie rozmnażać roślinę musi przygotować się na spore trudności. Gatunek bardzo źle rozmnaża się z nasion. Sadzonki też nie ukorzeniają się łatwo. Potrzebne są ukorzeniacze przystosowane do danego rodzaju sadzonek.

Ten kto ma roślinę może wykorzystać odkłady wielokrotne. To najpewniejszy sposób. Mniej odpornym na kaprysy rośliny radzę sadzonkę kupić.

Choroby i szkodniki

W naszym klimacie brak poważnych problemów z chorobami czy szkodnikami. Gdyby ktoś przywoził sobie sadzonki, radzę uważać by nie przywieść sadzonek z galasami.

Zastosowanie

Najczęściej wykorzystuje się roślinę do umacniania słonecznych skarp. Można gałązki z jagodami używać do suchych bukietów lub jako ozdoby do wianków adwentowych, stroików czy nawet choinek.

Uwagi

Nazwa rodzaju ”Arctostaphylos” pochodzi od greckich słów ‘arctos’ = niedźwiedź i ‘staphyle’ = kiść winogron. Odniesienie do owoców, które są powszechnie spożywane przez niedźwiedzie.

Nazwa gatunku ”uva-ursi” pochodzi od łacińskiego słowa ‘uva’ = winogron i ’ursus’ = niedźwiedź.

A
A
A
Przypisy

---

Wykorzystano zdjęcia z następujących stron:

Kwiaty+ w naturze – http://www.wildflower.org/gallery/species.php?id_plant=ARUV