Analiza gleby

Badanie składu gleby

Tak naprawdę to powinniśmy zacząć od wykopania odkrywki glebowej. (na podstawie tej odkrywki stwierdzono, że dane pole ma gleby bielicowe)  Jej szerokość to taka byśmy się w tym dole zmieścili i mogli szpadlem jedną ścianę mieć całkiem pionową.

Odkrywki takie kopie się by wiedzieć ile mamy warstwy ornej, jaki typ podglebia i jaka jest tzw. skała macierzysta. Przy czym określenie skała macierzysta dla amatorów może być mylące. Poza górami nie ma żadnej skały tylko np. piasek. Odkrywkę pozostawiamy na dobę. W tym czasie ustabilizuje się lustro wody. Ten parametr odpowie nam na pytanie jakie rośliny sadzić, a jakie swe korzenie będą mieć w wodzie. Wyjaśni  nam czy w ogrodzie posadzić  np. głęboko korzeniące się drzewa czy nie.

Żeby nie kopać takich odkrywek można sobie kupić taką maszynkę. Proszę to potraktować jako żart.

http://youtu.be/gQm80U2WHOg

Najlepszym z możliwych byłoby odpłatne wykonanie pełnej analizy gleby w rejo­nowych stacjach kwarantan­ny i ochrony roślin, które znajdują się w każdym po­wiecie. Pobraną próbkę gle­by należy dostarczyć lub przesłać do laboratorium, które po przeprowadzeniu badań nie tylko określi pa­rametry gleby, ale również zalecenia nawozowe. Pożytek ze stosowania tes­tów glebowych jest oczy­wisty także w sytuacji, gdy trzeba postawić diagnozę, dlaczego rośliny źle rosną. Mimo że parametry gleb zmieniają się z sezonu na sezon to wykonanie takiej analizy chociaż raz na kilka lat będzie dla nas podstawą do różnych zabiegów by uczynić nasz ogródek dumą domu. Bardzo serdecznie do tego namawiam.

Od poprawności pobrania próby zależy wiarygodność i przydatność wyników analizy, zatem:

Do analizy chemicznej podaje się tzw. próbkę uśrednioną, która ma reprezentować pole o zbliżonych warunkach glebowych. Powierzchnia przypadająca na jedną próbę – dla terenu wyrównanego pod względem glebowym i ukształtowania – nie powinna przekraczać 4 ha.

 Ważnym jest by narzędzia były czyste, pogoda sucha. Po deszczach gleba jest tak nasiąknięta wodą że wyniki nie będą wiarygodne.

Dla przygotowania próby uśrednionej trzeba z powierzchni pola pobrać co najmniej 15-20 próbek pojedynczych, tym więcej im większy jest obszar. 

 Próbki pojedyncze pobiera się laską Egnera (nam wystarczy szpadel lub łopatka ogrodnicza) z warstwy ornej o głębokości od 0-20 cm, po przekątnych pola lub tzw. metodą zygzakową. Próbek nie należy pobierać na obrzeżach pola, w bruzdach oraz miejscach po stogach i kopcach, kompostownikach, a tym bardziej unikać należy krecich kopców.

Po pobraniu wszystkich próbek pojedynczych należy glebę wymieszać i przygotować do analizy około 0,5 kg, pakując do kartonika lub woreczka. Próbkę należy opisać, najlepiej ołówkiem. Podajemy czy jest to ogród kwiatowy czy warzywny, datę pobrania próbek i podpisujemy się czytelnie imieniem i nazwiskiem.

Najodpowiedniejszym terminem do pobierania próbek glebowych jest okres po zbiorach, jesienny ewentualnie wiosenny, ale przed wysianiem nawozów. Nie należy pobierać gleby bezpośrednio po zastosowaniu nawozów mineralnych, organicznych czy wapnowaniu. 

Pomiędzy badaniami w stacji możemy pomóc sobie sami. Nigdy nie będą to wyniki tak dokładne jak te ze stacji, ale będą wskazówką.

ODCZYN GLEBY czyli tzw. pH

Odczyn gleby	pH
Bardzo kwaśny	Do 4,5
Kwaśny	4,5 – 5,5
Lekko kwaśny	5,5 – 6,5
Obojętny	6, 5 – 7,2
Zasadowy	Powyżej 7,2

Czym to zmierzyć? Większość centrów ogrodni­czych oferuje duży wybór róż­nych zestawów testów do ba­dania gleby, które pozwalają zmierzyć wartość pH.

 Najprostszym narzędziem jest płytka Helliga. Postępujemy zgodnie z normami i potem bierzemy odrobinę sypiemy w największy otwór w płytce i zakrapiamy płynem Helliga. Kolor płynu jaki się pojawi porównujemy z kolorowymi kwadracikami. Poszukujemy najbardziej kolorystycznie zbliżonego kwadracika i odczytujemy konkretną wartość pH.

 Na kolejnym zdjęciu zamieszczam przyrząd już bardziej skomplikowany, ale i znacznie dokładniejszy. Taki podręczny pehametr powinien mieć każdy szanujący się ogrodnik.

W przypadku stwierdzenia gleb od bardzo kwaśnych do kwaśnych najszybciej jak się da należy wykonać wapnowanie. Ponieważ będzie to wiosna wykonamy wapnowanie doraźne czyli wapnem tlenkowym. Zostanie ono zużyte w trakcie sezonu, dlatego jesienią sprzątamy dokładnie i dajemy wapno węglanowe, grabiami mieszając z górną warstwą ziemi.

ANALIZA SKŁADU MECHANICZ­NEGO

Wykorzystuje się ją do określenia rodzaju gleby. Można ją wykonać prostymi środkami. Około 5 łyżek gleby pobranej z górnych (0-20 cm) warstw należy wsypać do szkla­nego słoja, a następnie napełnić go wodą i zamieszać. Piasek opa­da szybko, cząstki gliniaste tro­chę wolniej, a próchnica najdłu­żej, czasem nawet do 3 tygodni. Pamiętamy, że nie ma gleb składających się z jednego składnika. Dlatego notujemy czas opadnięcia każdego składnika i jego objętość(oczywiście na oko). Tak dowiemy się czy mamy gleby piaszczyste, czy piaszczysto gliniaste, a może gliniasto piaszczyste.

Gleby zwięzłe, gliniaste i ilaste, są słabo napowietrzone i ogrzewają się powoli. Podłoże spulchnić głęboko i wymieszać z kom­postem lub piaskiem aby rozluźnić strukturę gleby. Taki zabieg można wykonać na szerszą skalę przy zakładaniu ogrodu. Wówczas rozrzucamy warstwę rozluźniacza i kopiemy na głębokość dwóch szpadli lub znajomy rolnik wykonuje nam orkę z przedpłużkiem.

Gleby piaszczyste mają małą pojemność, tzn. nie mogą gromadzić wody i składników pokarmowych. Szybko wysychają, a woda łatwo wymywa z nich składniki pokarmowe. Takie gleby trzeba zaopatrzyć w próchnicę, panaceum na żyzność i dobrą wilgotność ziemi nawet w czasie upałów. Nawet już obsadzony ogród ma wolne przestrzenie gdzie możemy przekopać kompost. W miejscach mało dostępnych rozsypujemy kompost i mieszamy grabiami z ziemią. Jesienią, kiedy tego kompostu mamy dużo, warto na całym ogrodzie go rozsypać i wiosną wymieszać grabiami z ziemią. Dbający o swój ogród nigdy nie mają kompostu za dużo. Przy sadzeniu warto ziemię z dołka zastąpić kompostem przy bardzo słabych ziemiach lub mieszać ziemię z kompostem jeśli te nie są tak słabe.

OKREŚLANIE PRZEPUSZCZALNOŚCI GLEBY

 Próbę wykonać w ładny, i słoneczny dzień. Szpadlem wykopać dołek o średnicy 60 cm i głębokości 30 cm.

 Na brzegu dołka położyć wąż ogrodniczy i napełnić dołek wodą. W dno dołka wbić linijkę i zanotować po­ziom wody.

 Jeśli po godzinie woda nie wsiąkła jeszcze całko­wicie, oznacza to że warstwa podglebia jest zagęszczona. I należy wykonać spulchnienie podglebia kopiąc na głębokość 2 szpadli. Jeśli zaczynamy zakładać ogród i nie jest on jeszcze ogrodzony warto poprosić rolnika by zrobił orkę z przedpłużkiem. Rośliny ten kłopot odpłacą nam kwiatami.

 Jeśli woda wsiąkła już po l0 minutach, podglebie jest zbyt przepuszczalne. Należy jak najczęściej ziemię przekopywać z kompostem.

OKREŚLENIE ZASOBNOŚCI GLEBY

Wprawni ogrodnicy po roślinach mogą się zorientować czego brakuje. Niemniej by mieć ogólne pojęcie czego i ile mamy w glebie trzeba przeprowadzić już profesjonalną analizę.

 To znaczy szacunkowe wyniki uzyskamy przy pomocy np. takich podręcznych laboratoriów. Jest to zestaw z gatunku pomocy szkolnych, ale pozwala na bardzo dużo. Kosztuje jednak więcej niż pełna profesjonalna analiza, a wyniki daje szacunkowe, tle że można go użyć wielokrotnie.